Χτίστες, Νοικοκυρές και η Οικοδόμηση της Σύγχρονης Αθήνας

Η διεθνώς βραβευμένη και κοσμογυρισμένη ταινία των Τάσου Λαγγή και Γιάννη Γαϊτανίδη σε παραγωγή της Στέγης Ωνάση επιστρέφει στη βάση της και είναι διαθέσιμη στο κανάλι της Στέγης με Ακουστική Περιγραφή από τη liminal.

Ένα γερασμένο χέρι κρατά μια ασπρόμαυρη μικρή φωτογραφία. Σε αυτήν, τρεις νεαροί χτίστες με πηλοφόρια ποζάρουν χαμογελαστοί μπροστά από μισοσοβατισμένους τοίχους.

Λίγα λόγια για τους “Χτίστες…”

Ποιοι είναι οι επαρχιώτες που ήρθαν στην Αθήνα μεταπολεμικά και «τσιμέντωσαν» την πόλη; Ποιοι «γκρέμισαν» τα νεοκλασικά και γιατί γέμισαν το λεκανοπέδιο με πολυκατοικίες; Βασισμένο στο ομώνυμο βιβλίο της Ιωάννας Θεοχαροπούλου, αυτό το ντοκιμαντέρ αφηγείται την ιστορία της αθηναϊκής πολυκατοικίας και της ανοικοδόμησης της πόλης, μέσα από τη ζωή των ανώνυμων λαϊκών ανθρώπων της αντιπαροχής, φέρνοντας στην επιφάνεια τους μέχρι πρότινος αόρατους πρωταγωνιστές και ρίχνοντας φως στην άγνωστη ιστορία της σύγχρονης Αθήνας.

Οι σκηνοθέτες σημειώνουν:

Σε μια σαλοτραπεζαρία με παλιακά αλλά περιποιημένα έπιπλα, ένα ζευγάρι ηλικιωμένων κάθεται στις δύο άκρες του τραπεζιού κοιτώντας προς τον φακό. Η γυναίκα με μαύρα μαλλιά, λευκή ζακέτα και μαύρη μακριά φούστα έχει τα χέρια της σταυρωμένα στην ποδιά της. Ο άνδρας απέναντι με λευκά μαλλιά και μουστάκι, ακουμπά τον αγκώνα του στο τραπέζι δίπλα του και στηρίζει με το χέρι του το κεφάλι του.

«Η Αθήνα είναι η πόλη μας, εκεί που γεννηθήκαμε και ζούμε και την αγαπάμε σαν να είναι “το χωριό μας”. Είναι όμως αντιφατική και σχεδόν άγνωστη καθώς η επαναλαμβανόμενη υφή των πολυκατοικιών απλώνεται τριγύρω κλονοποιημένη. Ένας χώρος σαν κείμενο αδιαπέραστο στη γενικότητα του, ακατανόητο, χωρίς εμφανείς ιστορικές αναφορές, πέρα από το ορόσημο της Ακρόπολης και μερικών διάσπαρτων, ασύνδετων μνημείων. “Πώς χτίστηκε όλο αυτό;” διερωτάται κανείς. Σίγουρα όχι από αρχιτέκτονες και πολεοδόμους. Με αφορμή και οδηγό το βιβλίο της Ιωάννας Θεοχαροπούλου ψάξαμε στις ρωγμές της σύγχρονης αστικής μας Ιστορίας για να βρούμε ποιοι και ποιες ήταν αυτοί οι εσωτερικοί μετανάστες συν-δημιουργοί του χτισμένου περιβάλλοντός μας. Ξεκινήσαμε με τις ίδιες προκατειλημμένες ιδέες ότι δηλαδή αυτοί κατέστρεψαν την Αθήνα, η “αντιπαροχή του Καραμανλή”, κλπ. Δεν γνωρίζουμε αν αυτές οι προκαταλήψεις και οι μύθοι για την Αθήνα θα πάψουν υπάρχουν. Απλώς τώρα πια, μια ακόμα ιστορία προστέθηκε, για τη δημιουργία της πιο παλιάς, καινούριας πρωτεύουσας της Ευρώπης

Μετά τις διεθνείς βραβεύσεις, η ταινία διαθέσιμη με ΑΠ

Μετά την πρεμιέρα της στο Επίσημο Διαγωνιστικό Τμήμα του Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας «Νύχτες Πρεμιέρας» τον Σεπτέμβριο του 2021 και τη συμμετοχή της στο διαγωνιστικό τμήμα των βραβείων ΙΡΙΣ, οι «χτίστες και νοικοκυρές» της Αθήνας μεταφέρθηκαν στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού κερδίζοντας το βραβείο Καλύτερης Ταινίας στο Cinema Urbana – Architecture Film Festival Brasilia στη Βραζιλία τον Αύγουστο του 2022. Συνεχίζοντας την επιτυχημένη πορεία της σε φεστιβάλ σε Νέα Υόρκη, Τορόντο, Βανκούβερ, Ουάσινγκτον, Σικάγο, Χιλή και Ρότερνταμ, κάνει μια στάση στην Αθήνα και στο διαδικτυακό κανάλι της Στέγης όπου προβάλλεται και με Ακουστική Περιγραφή.

Παρακολουθήστε την ταινία με ΑΠ εδώ:

Συντελεστές προσβασιμότητας

Σενάριο Ακουστικής Περιγραφής: Αλεξάνδρα Γεωργοβασίλη, Μαρία Θρασυβουλίδη
Επιμέλεια και αφήγηση: Μαρία Θρασυβουλίδη
Ποιοτικός Έλεγχος: Γιάννης Βίτσος
Η ηχογράφηση έγινε στα studio της Basement Productions
Ηχογράφηση και μίξη Ακουστικής Περιγραφής: Ιώ Χάλδα

Θέλετε περισσότερα;

Παρακολουθήστε ακόμα σε αυτόν τον σύνδεσμο την πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση που πραγματοποιήθηκε στη Μικρή Σκηνή της Στέγης στο πλαίσιο της ελληνικής έκδοσης του βιβλίου της Ιωάννας Θεοχαροπούλου, «Χτίστες, νοικοκυρές και η οικοδόμηση της σύγχρονης Αθήνας» (Εκδόσεις του Ιδρύματος Ωνάση, 2022) με τη συγγραφέα Ιωάννα Θεοχαροπούλου, με τους δημιουργούς της ταινίας Τάσο Λάγγη και Γιάννη Γαϊτανίδη, τη διευθύντρια πολιτισμού του Ιδρύματος Ωνάση Αφροδίτη Παναγιωτάκου, τον αρχιτέκτονα και επιστημονικό σύμβουλο της ταινίας Πάνο Δραγώνα, και τον ανθρωπολόγο Michael Herzfeld που ανέλαβε και ρόλο αφηγητή στο ντοκιμαντέρ.

Στιγμιότυπο από την ταινία "Χτίστες...". Σε ασπρόμαυρη εικόνα το λεκανοπέδιο της Αθήνας από ψηλά. Ζωγραφισμένες καμπύλες λευκές γραμμές πάνω από ορισμένες πολυκατοικίες σχηματίζουν τόξα ενώνοντας νοητά τη μία με την άλλη. Μικρές κόκκινες επιγραφές πάνω από τα κτίρια και δίπλα στα τόξα σηματοδοτούν το ύψος των πολυκατοικιών που στη συγκεκριμένη φωτογραφία κυμαίνεται από 18,40 ως 22,50 μέτρα.

Λίγα λόγια για τους Σκηνοθέτες

Τάσος Λάγγης

Ο Τάσος Λάγγης σπούδασε κινηματογράφο στο Πανεπιστήμιο του Λονγκ Άιλαντ της Νέας Υόρκης και στην Σχολή Σταυράκου στην Αθήνα. Το 2008 συμμετείχε στο Berlinale Talent Campus στο Βερολίνο. Η έρευνά του επικεντρώνεται στις συμβιωτικές μορφές αφήγησης με διαφορετικά μέσα. Αυτή την περίοδο ​προετοιμάζει ένα ακόμα ντοκιμαντέρ για την Αθήνα​, διερευνώντας αυτή τη φορά το ερώτημα ​του ​πώς μπορούμε να την κατοικήσουμε σήμερα.

Γιάννης Γαϊτανίδης

Ο Γιάννης Γαϊτανίδης γεννήθηκε στην Αθήνα. Είναι απόφοιτος του τμήματος Σκηνοθεσίας της Σχολής Σταυράκου. Έχει σκηνοθετήσει ταινίες μικρού μήκους, σειρές τηλεοπτικών ντοκιμαντέρ, βίντεο για θεατρικές παραστάσεις και μουσεία. Με το έργο του έχει συμμετάσχει και βραβευτεί σε φεστιβάλ της Ελλάδας και του εξωτερικού (Best Short Film Orpheus Award – 2nd Los Angeles Greek Film Festival, Special jury mention – Sarajevo Film Festival, Kassel docfest κ.ά.). Αυτή την εποχή ολοκληρώνει το μοντάζ ενός ανεξάρτητου ντοκιμαντέρ και εργάζεται στην ανάπτυξη του σεναρίου του για την πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του.